3 Ekim 2022ERİŞKİN AŞILAMA REHBERİ
- Grip (İnfluenza) Aşısı
- 5 yaşından küçük (özellikle 2 yaş altı) çocuklar (6. aydan itibaren)
- 50 yaşından büyük erişkinler
- Gebeler (her döneminde yapılabilir, kontrendikasyon yoktur)
- Bakım evinde yaşayanlar
- Kronik pulmoner hastalık (astım, kronik obstruktif akciğer hastalığı, kistik fibrozis), – Kardiyovasküler (tek başına hipertansiyon hariç) hastalık – Böbrek hastalığı – Karaciğer hastalığı – Kan hastalıkları (orak hücreli anemi dahil) – Endokrin hastalık (diabetes mellitus gibi) – Metabolik hastalık (genetik metabolik hastalıklar gibi)
- Nörolojik veya nöro-gelişimsel bozukluğu olanlar (beyin, spinal kord, periferik sinir ve kas hastalıkları, serebral palsi, epilepsi, inme, mental retardasyon, büyüme-gelişme geriliği, musküler distrofi, spinal kord hasarı dahil)
- Hastalık veya ilaca bağlı olarak bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kanser, uzun süreli steroid kullanımı, HIV gibi)
- 19 yaşından küçük olup uzun süredir aspirin tedavisi alanlar
- Morbid obezler (Vücut kitle indeksi >40)
- Sağlık çalışanları
- Grip açısından riskli grupta tanımlanan kişilere bakım verenler ve aynı evde yaşayanlar (çocuklar dahil)
- Risk grubundaki kişilere ücretsiz önerilir.
2. Tetanoz aşısı
- Erişkinler için primer aşılama üç dozdur: Dört hafta ara ile iki doz, ikinci dozdan 6–12 ay sonra üçüncü doz Td aşısı yapılmalıdır.
- Antitoksin düzeyi zamanla azaldığı için primer aşılama serisini tamamlamış olan erişkinlerin her 10 yılda bir Td rapeli ile aşılanması ve bu rapellerden birinin Tdap olması önerilir.
- Önceden Tdap uygulanmamış olan veya önceki aşı durumu bilinmeyen tüm erişkinlere Tdap uygulanır.
- Td aşısı ile primer üç doz tetanoz aşılama şemasını tamamlamamış olan kişilere Tdap ile aşı başlanabilir veya eksik kalan aşı dozları tamamlanır.
- Doğurganlık çağında (15–49 yaş) Tablo 1'de belirtildiği şekilde 5 doz Td uygulanmış olan kadınların da 10 yıl aralıklarla Td aşılamasına devam edilir.
- Gebelere de önceki Td veya Tdap aşı durumlarına bakılmaksızın her gebelikte Tdap yapılması önerilmektedir.
- Sağlık çalışanlarına da Tdap önerilmektedir.
- Aşının herkese ücretsiz yapılması önerilmektedir
3. Suçiçeği aşısı
- Yüksek riskli kişilerle yakın temas (sağlık personeli, immunkompromize bireylerin aile temaslıları)
- Bulaş ve temas için riskli olanlar (kreş personeli, askeri personel ve öğretmenler , gebelik öncesi )
- Ücretli olarak önerilmelidir.
4. HPV aşısı
- HPV aşıları 9-13 yaş arası kız ve erkek çocuklarına uygulanmalıdır. Kızlarda üst sınır 26 yaş, erkeklerde ise 21 yaştır.
- Seksüel aktivite başlamadan HPV aşı şemasının tamamlanması etkinliği açısından önemlidir.
- HPV ile enfekte olmayan seksüel aktif kadınlar aşıdan tam yarar görürler.
- Cinsiyete bakılmaksızın 15 yaş altında 2 doz aşı şeması (5 ay ara ile iki doz), 15 yaş üstünde ise 3 doz şeması (0, 1-2, 6 ay) önerilmektedir.
- Aşı farklı HPV tiplerine karşı bağışıklık sağlayabileceğinden genital siğilleri, anormal smear testi ya da HPV DNA testi pozitif olan kadınlara da aşı uygulanması tavsiye edilmektedir.
- Kız çocuklarına ücretsiz erkek çocuklarına ücretli olarak önerilir.
5. Zoster aşısı
- 50 yaş üzerindeki bireylere ücretli olarak önerilmelidir.
- Kronik hastalığı olanlar (KBY, diabetes mellitus, romatoid artrit, KOAH) huzurevinde kalanlar zona açısından artmış riske sahip olacaklarından aşılanması önerilmektedir.
6. KKK aşısı
- ay ve 6. Yaşta uygulanır.
- Hiv pozitif hastalara CD4 sayısı 200 üstü ise ücretsiz önerilmelidir.
- Ücretsiz uygulanır
KKK aşısının önerildiği durum ve kişiler şunlardır;
- Yakın zamandakızamık, kızamıkçık veya kabakulağa maruz kalma ya da salgın durumu
- Bir sağlık kuruluşunda ya da bakım evinde çalışma
- Yüksek öğrenim kurumlarında eğitim görme
- Temas riskinin yüksek olduğu uluslararası seyahat planlama
7. Pnömokok aşısı
- Risk grupları;
- Kronik pulmoner hastalık (astım dışında)
- Kronik kardiyovasküler hastalık
- Diabetes mellitus
- Kronik böbrek hastalığı veya nefrotik sendrom
- Kronik karaciğer hastalığı veya siroz
- Fonksiyonel veya anatomik aspleni (Örn. Orak hücreli hastalık veya splenektomi) (Eğer elektif splenektomi planlandı ise cerrahiden en az iki hafta öncesinde aşılanmalıdır)
- İmmünsupresif hastalıklar
- Alkolizm
- Koklear implantlar
- Beyin-omurilik sıvısı (BOS)kaçakları
- HIV tanısı alan hasta
- Bakım evinde kalan kişiler
- Lösemi, Hodgkin hastalığı, multiple myelom gibi hematolojik hastalıklar
- Yaygın malignite
- Uzun süreli immün supresif tedavi
- Solid organ nakli
- Her iki tip aşı da 0,5 ml IM olarak uygulanır. Erişkinlerde konjuge ve polisakkarit aşının her ikisinin de yapılması önerilir. Risk grupları ve yaşlara KPA için özel riskli gruplarda PPA ile ardışık olarak ücretsiz uygulanması önerilir.
8. Hepatit A aşısı
- 12-23 ay arasındaki tüm çocuklara
- Orta ya da yüksek prevalanslı ülkelere seyahat eden 2-18 yaş arası çocuk ve yetişkinlere
- Homoseksüellere
- İlaç bağımlılarına
- Pıhtılaşma faktör konsantreleri kullananlara
- Kronik karaciğer hastalığı olanlara
- Evlat edinenlere ya da çocuk bakım evlerinde çalışanlara
- Laboratuvarda direkt virüsle çalışan personel
- Ücretsiz olarak önerilir
9. HBV aşısı
- Bebeklere ilk doz hepatit B aşısı doğumda yaptırmalı ve 6 aylıkken tamamlamalıdır
- Henüz aşılanmamış olan 19 yaşından küçük tüm çocuklar ve gençler de aşılanmalıdır
- Seks partnerleri Hepatit B olan kişiler
- Uzun süreli tek eşli ilişki içinde olmayan cinsel açıdan aktif kişiler
- Cinsel yolla bulaşan bir hastalık için değerlendirme veya tedavi isteyen kişiler
- Diğer erkeklerle cinsel ilişkide bulunan erkekler
- Damar içi ilaç bağımlıları
- Hepatit B virüsü pozitif biriyle evde temasta bulunan kişiler
- Sağlık ve kamu güvenliği çalışanları kan veya vücut sıvılarına maruz kalma riski altında olanlar
- Gelişimsel engelli insanlar için tesis sakinleri ve tesis personeli
- Rehabilitasyon tesislerindeki kişiler
- Cinsel saldırı veya istismar mağdurları
- Hepatit B oranlarının arttığı bölgelere seyahat edenler
- Kronik karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı, HIV enfeksiyonu veya şeker hastalığı olan kişiler
- Hepatit B'den korunmak isteyen herkes
- (Diğer aşılarla aynı zamanda hepatit B aşısı yaptırmanın bilinen bir riski yoktur)
- Ücretsiz olarak önerilir
10. Meningokok aşısı
- Meningokok aşısı 6-12 haftalık bebeklerde 0.2.12. aylarda kullanılır.
- 1 yaş ve üzeri çocuklarda tek doz
- Erişkinde tek doz (Beş yıl koruyucu)
- Türkiye 'de 5 suş hastalık yapıyor.(A,C,W,Y)
- Pahalı bir aşı uygulamasıdır.
- Risk gruplarına ücretli önerilir.
- Meningokok aşısının önerildiği durum ve kişiler şunlardır:
- Anatomik veya fonksiyonel aspleni
- Geç kompleman (C5-9) komponent yetmezlikleri
- Bakımevlerinde yaşayan kişiler
- Yurtta kalanöğrenciler
- Rutin olarak N.meningitis suşları ile karşılaşan laboratuvar çalışanları
- Askeri personel
- Meningokokal hastalığın hiperendemik veya epidemik olduğuülkelerde yaşayan veya o bölgeye (Örn. kuru sezonda -Aralık ile Haziran ayları arasında-“Menenjit kuşağı" olarak adlandırılan sahra altı Afrika gibi) seyahat edecek kişilere (öz. bölgesel populasyonla temasları uzun sürecekse) aşı önerilir.
11. HIB aşısı
Daha önceki immünizasyon durumuna bakılmaksızın; Hematopoietik kök hücre alıcılarında, transplantasyondan 6-12 ay sonra en az 4 hafta arayla 3 doz aşı uygulanmalıdır.
Splenektomiden 14 gün veya daha öncesinde tek doz yapılması önerilmektedir.
Ücretli olarak önerilir.